Fluorescencja - mity vs rzeczywistość

Fluorescencja jest jednym z rodzajów luminescencji, czyli zjawiska polegającego na emisji światła przez pobudzony atom lub cząsteczkę. Do pobudzenia dochodzi poprzez absorbcję światła lub innego promieniowania elektromagnetycznego.

Czym jest fluorescencja?

Zjawisko uznaje się za fluorescencję, gdy po zaniku czynnika pobudzającego następuje szybki zanik emisji w czasie około 10−8 s. Szczególnym przypadkiem jest fluorescencja pod wpływem długich fal promieniowania UV. Zjawisko to wykorzystuje się w różnych dziedzinach nauki, m. in. w gemmologii do badania kamieni szlachetnych, w tym diamentów. Ciekawostką jest również fakt, iż diamenty świecą również pod wpływem promieniowania rentgenowskiego.

Zasada powstawania zjawiska fluorescencji

Jak objawia się fluorescencja w diamentach?

Pod wpływem promieniowania UV diamenty świecą najczęściej zimnym niebieskim światłem (95%), rzadziej żółtym lub żółto-pomarańczowym (poniżej zdjęcie przedstawia barwy fluorescencji diamentów).

Co powoduje powstawanie fluorescencji?

Fluorescencja w diamentach jest spowodowana występowaniem śladowych ilości pierwiastków, które reagują na działanie promieniowania UV takich jak np. azot.

Czy wszystkie diamenty wykazują fluorescencję?

Nie, tylko 25-35% diamentów wykazują jakikolwiek stopień fluorescencji.

Jakie są stopnie fluorescencji?

Gemological Institute of America (GIA) stworzył zarówno system 4C, jak i gradację stopni fluorescencji: none, faint, medium, strong, very strong (brak, słaba, średnia, mocna, bardzo mocna). W klasyfikacji HRD i IGI mają nieco zróżnicowany system: none/nil, very slight, slight, medium, strong.

Czy fluorescencja jest pożądaną cechą i jaki ma wpływ na wartość diamentów?

W przypadku fluorescencji pojawia się pewien fenomen. Zazwyczaj to co rzadkie zyskuje na cenie, dotyczy to np. barwy i czystości, natomiast w przypadku fluorescencji działa to zupełnie odwrotnie. W ogólnej opinii w świecie diamentów, fluorescencja obniża wartość diamentów. Dlatego kamieni charakteryzujących się silną fluorescencją nie poleca się w celach inwestycyjnych. Jednakże cecha ta ma nieco inny wpływ na diamenty o różnych parametrach. Diamenty o barwach zdecydowanie białych (D-H) przy mocnej i bardzo mocnej fluorescencji wydają się tracić na swojej przezroczystości i wydają się nieco zamglone, „oleiste”. Natomiast w przypadku kamieni o barwach I-J i gorszych, silna niebieska fluorescencja, może nieco poprawić ich barwę i wygląd.

Wpływ fluorescencji na wartość diamentów

Czy każdy może zauważyć zjawisko fluorescencji?

GIA przeprowadziło badania na różnych grupach osób. Tylko doświadczeni rzeczoznawcy diamentów mogli zauważyć pewne zmiany w wyglądzie diamentów. Dla większości osób fluorescencja była niezauważalna w normalnych warunkach.

Niektórzy projektanci biżuterii zaczęli wykorzystywać fluorescencję w swoich projektach. Wyobraźcie sobie bransoletkę wysadzaną diamentami, które w świetle dziennym „iskrzą” się w swój normalny sposób, natomiast w fioletowym świetle klubów i dyskotek intensywnie świecą zimnym niebieskim światłem podkreślając ułożony z nich wzór.